Vrijdag, 10 december 2021

Van onbewust bekwaam naar bewust bekwaam

Flinke stappen zijn er in 2021 gezet om positieve gezondheid nóg meer bekendheid te geven. In wijken en buurten, bij huisartsen, in bibliotheken, bij gemeenten, bij werkgevers en nog op zoveel plekken meer wordt het gedachtegoed Positieve Gezondheid omarmd en gaat men ermee aan de slag. Dit is vooral te danken aan de strategische keuze om veel te investeren in de scholing van professionals. In dit artikel kijkt Loek Vaessen, coördinator Beweging Limburg Positief Gezond, achterom en blikt al vooruit richting 2022.

Olievlek steeds groter, ook buiten zorg en welzijn
In het begin van 2021 waren het nog vooral de zorg, welzijn, publieke en sociale sector die aan de slag zijn met het gedachtegoed en waarbinnen het niet meer weg te denken is. Nu een klein jaar later is het ook bekend bij een grote groep niet-zorgmensen, zoals werkgevers, onderwijs, MKB, het sociale domein, gemeenten en bovenal burgers. Er zijn dus grote stappen gezet. En dat ondanks dat het beoogde aantal van 10.000 geschoolde professionals niet gehaald is door corona. De teller is blijven staan rond 3.400 en daarvan zijn er 134 geschoold tot implementatiecoach. Zij zorgen er met zijn allen voor dat binnen hun werkgebied iedereen hoe en in welke mate dan ook met positieve gezondheid bezig is. Of het nu een vrijwilligers- of patiëntenorganisatie, een gemeente, een ziekenhuis of GGZ-instelling is. En dat heeft perfect gewerkt. De olievlek is groot geworden en groeit nog steeds.

Het onbekende, bekend maken
Via de huisarts of de fysiotherapeut wordt het steeds meer vanzelfsprekend dat burgers van positieve gezondheid horen. Maar we willen nóg meer Limburgers bereiken. Door rechtstreeks te gaan communiceren, ze te inspireren met verhalen van andere burgers en ze via allerlei maatschappelijke organisaties te benaderen. Denk hierbij aan ZijActief, de Katholieke Bond voor Ouderen (KBO) en de jongeren door middel van onze jongerenambassadeurs. En daarnaast positieve gezondheid als burgerschap in het onderwijs te gaan opnemen. Het doel is om 75% van hen kennis met het gedachtegoed te laten maken én toegevoegde waarde te bieden als het gaat om gezondheid. We moeten het onbekende, bekend maken en de burgers en professionals door onze gezamenlijke taal bewust maken van hun eigen bekwaamheid. Waarbij het niet noodzakelijk is dat je het altijd positieve gezondheid noemt. Zolang het maar aansluit op wat mensen zelf willen, hen motiveert en zolang hun veranderwens maar wordt opgevolgd. Hiertoe is het ook belangrijk om de inwoners handelingsperspectief te geven. Wil je afvallen, beter slapen of lekkerder in je vel zitten? Dan concreet aangeven waar ze hiervoor moeten zijn. Het is belangrijker dan ooit om in de wijken hulp te bieden aan burgers. Kansenongelijkheid is door corona alleen maar erger geworden. De kloof tussen arm en rijk, gezond en ongezond komt pijnlijk aan het licht. Hierdoor is ons werk nog essentiëler geworden.

Energie steken in verbinden
Steeds meer organisaties en bedrijven gaan samenwerken. Domeinoverstijgend en interprofessioneel. Als voorbeeld verwijst de huisarts zijn patiënt in sommige gevallen door naar het sociale domein. Denk aan lotgenotengroepen, Eén tegen eenzaamheid of in de zin van aansluiting zoeken bij een wandel- of kookclub of een omgeving waarin ze creatief bezig kunnen zijn. Dit werkt kostenbesparend (30%) want de persoon verwijst de huisarts niet door naar het ziekenhuis wat eerder vaker gebeurde, maar dus naar een professional in het sociale domein.

Ook op een ander vlak willen we meer gaan verbinden. De techniek helpt ons hierbij. We onderzoeken op dit moment of de Limburger toe is aan een gezondheidspaspoort. Hiermee is het mogelijk – de keuze ligt altijd bij de burger – persoonlijke informatie te delen met de huisarts, de specialist en misschien wel de werkgever. Uiteraard zijn we ervan bewust dat je rekening moet houden met privacy en dataverwerking. Dit zal dus zeer zorgvuldig moeten gebeuren. 

Meer focus op preventie 
In januari lanceren we een app op basis van de zes dimensies van het spinnenweb. De burger kan deze invullen en iemand uit zijn omgeving ook. Zo ontstaat er een 360 graden feedback. Dit geeft een goed beeld van hoe het met iemand gaat en wat hij belangrijk vindt. Als je inlogt in Venlo dan krijg je de sociale kaart van die gemeente te zien. Stel je wilt hulp van een budgetcoach of aan de slag gaan met je fitheid, dan zie je wat je kunt gaan doen in jouw regio. 

Preventie is heel belangrijk. Niet wachten totdat iemand ziek wordt, maar de ziekte proberen te voorkomen door een gezonde leefstijl te bevorderen. In heel Limburg zie je allerlei partnerschappen rondom die focus op preventie. Ook in de tweedelijnszorg, zoals in de ziekenhuizen. Dat is een heel goede zaak. Zeker ook daar waar de zorgverzekeraar bijdraagt aan het bevorderen van een gezonde leefstijl en dit financieel stimuleert. 

Positieve gezondheid in de praktijk
Er is veel behoefte om samen te komen met andere (grote) organisaties. Om successen te delen. Online lukt dat niet goed. We willen daarom in 2022 in 3 regio’s symposia gaan organiseren. Zo kunnen we positieve gezondheid naar het volgende niveau brengen. Hoe krijgen we het gedachtegoed echt verankerd en geborgd in onze manier van doen en laten. Want het risico bestaat dat het allemaal leuk en inspirerend is en zo gevoeld wordt, maar niet geborgd wordt in de dagelijkse manier hoe je met elkaar omgaat. Er zijn al organisaties die dat helemaal goed voor elkaar hebben, maar er zijn er ook genoeg die nog onderzoeken hoe ze dat precies moeten aanpakken. Bijvoorbeeld in hun HR-beleid, bij het aannemen van nieuwe medewerkers, bij het mobiliseren van bestaande talenten en hoe voer ik dan het goede gesprek met mijn mensen. 

Burger wil zélf graag meedoen
Het zou mooi zijn dat de Limburgse burger zich in 2022 – en misschien is dat nog nét iets te vroeg –aangetrokken voelt om mee te doen. Niet achteroverleunen, maar zelf inzien dat het werkt. Gezondheid is namelijk ieders eigen verantwoordelijkheid. Als dat bewustzijn er is en wij als Beweging Limburg Positief Gezond bijdragen aan de bekwaamheid van burgers en professionals, kan het alleen maar beter gaan.”