Het is niet meer gepast in je eigen kleine aanbod van zorg of welzijn te denken. Het wordt tijd dat we met z’n allen domeinoverstijgend gaan denken, samenwerken en handelen. Dat zegt Guy Schulpen, bestuurder van ZIO, een eerstelijnsorganisatie die huisartsen, fysiotherapeuten en diëtisten ondersteunt. ZIO is ook een van de initiatiefnemers van het gedachtegoed Blauwe Zorg. We stelden hem een aantal vragen.
Waarom zijn jullie aangesloten bij Beweging Limburg Positief Gezond?
“Het idee van Positieve Gezondheid sluit heel erg aan bij de zorg die met name huisartsen leveren. Ze kijken naar de context van het dagelijks leven: familie, werk, sociale contacten. Deze aspecten beïnvloeden allemaal waarom iemand wel of niet gebruikmaakt van zorg. Het is een herkenbare én bruikbare kapstok om onze initiatieven mee te ondersteunen.”
Wat is de toegevoegde waarde van Positieve Gezondheid?
“De toegevoegde waarde zit op twee vlakken. Je maakt nóg duidelijker dat je ook naar andere leefdomeinen kijkt en niet alleen maar naar het probleem waarmee een patiënt zich meldt. Het zit al ingebakken in de manier waarop bijvoorbeeld huisartsen kijken naar patiënten. Daarnaast maakt de zorgvrager je ook bewuster van de samenhang tussen de verschillende leefdomeinen. Want hij krijgt zelf als het goed is een aha-erlebnis. ‘Ik heb hoofdpijn. Misschien heeft het iets te maken met de problemen thuis, mijn financiële issues of mijn werkloosheid. Waar zit mijn grootste beperking waardoor ik niet kan functioneren? Zit die bij de hoofdpijn of bij die andere dingen in mijn leven?’”
Wat heeft Positieve Gezondheid jullie intern gebracht?
“Wij passen Positieve Gezondheid toe in de jaargesprekken die we met medewerkers voeren. Het levert een ander type gesprek op. Dat geldt ook voor mezelf. Door Positieve Gezondheid toe te passen sta je explicieter stil bij de manier waarop je aan tafel zit bij zo’n gesprek. In een professionele relatie had je namelijk meestal de neiging om het (alleen) over het werk te hebben. En je vroeg ook wel hoe het thuis is, maar het bleef vooral zakelijk. Nu krijg je verdieping in de gesprekken en dus in de relatie met je medewerkers. En meteen ook meer verbinding. Ik vind het echt heel waardevol.”
Waar word je blij van als het gaat om Positieve Gezondheid?
“In Nederland hebben we het prima voor elkaar. We hebben goede ziekenhuiszorg, huisartsenzorg, GGZ-zorg. Ook investeren we veel in sociale opvangstructuren. Maar wat we nog niet goed genoeg doen is de verbintenis maken tussen al die deelsegmenten. Hierdoor gaat veel geld, arbeidsvreugde en kwaliteit van de dienstverlening verloren. Ik word wel blij om te zien dat bij het introduceren van Positieve Gezondheid en na het trainen van professionals we eindelijk een brug weten te slaan per kolom. Alleen zo kan die optelsom beter worden. Ik vind het fijn om te zien dat het niet alleen in theorie zo is, maar dat het in de praktijk echt zo werkt.”
Wat zeg je tegen organisaties die nog niet met het gedachtegoed werken?
“Het is niet meer gepast, vind ik, in je eigen kleine aanbod van zorg te denken. We zijn het aan de maatschappij verplicht het zo goed mogelijk te organiseren voor onze burgers. Als je ziet hoeveel geld er omgaat in zorg en welzijn, hoeveel mensen er werken en wat de uitdagingen zijn het komende jaar, dan zijn we verplicht het beter en doelmatiger te doen. En dus hogere kwaliteit te bieden aan diegenen die het nodig hebben. Dat begint bij domeinoverstijgend samenwerken, denken én aanbieden van de juiste ondersteuning. Die maatschappelijke opdracht zouden we allemaal moeten voelen.”
Hoe kunnen Wonen Limburg en Blauwe Zorg elkaar versterken?
”Wij proberen naast goede huisvesting de woonlasten zo laag mogelijk te houden. Blauwe Zorg realiseert betere zorg tegen lagere zorglasten. Hoe kunnen wij elkaar versterken op het gebied van woonlasten en de zorgvraag van mensen?”, dat is de vraag van Marty van Dam van Wonen Limburg.
“Met Blauwe Zorg in de wijk proberen we samen met sociale partners de kloof tussen zorg en welzijn kleiner te maken. We zijn er nog niet, maar het gaat steeds beter. De tak wonen is nog veel te geïsoleerd. Wonen en de leefomgeving kunnen een enorme impact hebben op de mate waarin mensen zich positief gezond voelen. Dat blijkt ook uit onderzoek dat wij hebben laten uitvoeren in twee wijken in een en dezelfde stad met identieke (oorzaken van de) problemen. De bewoners van een opgeknapte wijk met allerlei bedrijvigheid ervaren een veel betere kwaliteit van leven dan de bewoners van een niet opgeknapte wijk waar weinig reuring is. Eerlijk is eerlijk, hier doen we nog te weinig aan. Dat komt deels door onbekendheid en de drukte van de dag. Maar ik zie echt de meerwaarde om wonen, welzijn en zorg meer met elkaar te verbinden en kom dus graag in contact met Marty.”
Wat wil je Han von den Hoff van Burgerkracht vragen?
“Wanneer komt het punt dat Burgerkracht namens de burgers zegt: ‘Het is afgelopen met het in hokjes denken. Wij willen vanaf nu niet meer op deze manier benaderd worden. En willen dat er domeinoverstijgend gewerkt wordt’?”