Verbinding met jezelf en de ander

Verbinding is het toverwoord tijdens het gesprek met Chantal Welling van Mondriaan. Sterker nog verbinding is het belangrijkste voor alles en iedereen, stelt de implementatiecoach, trainer en ervaringsdeskundige. Ze merkt tijdens haar trainingen dat mensen soms geen verbinding meer hebben met zichzelf, laat staan met mensen om hen heen, bijvoorbeeld met hun team. Als die verbinding er wél is, kun je zo ontzettend veel bereiken. Dat merkt Chantal ook in de nieuwe GGZ, waar steeds meer verbinding is tussen geestelijke gezondheidszorg, huisartsen en wijkzorg.

Routine, niet discipline
De brede kijk op gezondheid door het spinnenweb brengt Chantal veel. Gezondheid gaat niet alleen over het lichaam. Of alleen over een baan hebben. Het gaat om zingeving. Wat is voor jou belangrijk nu op dit moment. Dat kan over zes weken weer anders zijn. “Verandering is moeilijk. Mensen denken dat ze hiervoor discipline nodig hebben, maar het is juist routine. Welke routine kan je inbouwen in je dagelijks leven, zodat het makkelijk gaat én je succes gaat ervaren. Je hersenen gaan dit dan vanzelf fijn vinden. Daarom sport ik iedere dag. Want ik denk als ik het een of twee dagen niet doe, dat ik voor de bijl ga. Ik begin later op mijn werk, omdat ik eerst ga sporten. Ik kan wel overal Positieve Gezondheid verkondigen, maar als ikzelf geen tijd heb of te moe ben dan ben ik geen goede ambassadeur. Lukt het een keer niet, dan dans ik met gebruik van een app soms in de keuken een halfuurtje. Is ook bewegen. Ik zet Positieve Gezondheid dus voor mezelf in, maar ook voor cliënten, teams en organisaties. Doordat ik in al die lagen werk kan ik goed de verbindingen leggen én vanuit alle kanten zaken bekijken.”

Ander gesprek of andere aanpak
Tijdens de trainingen ziet Chantal openheid en verbinding tussen mensen. “Ik zie dit zo weinig in de maatschappij. Dan vind ik het zo fijn om het wél te ontdekken tijdens de trainingen die ik geef. Authenticiteit, oprechtheid, verbinding, eigen regie én eigen tempo vind ik het fijnste van Positieve Gezondheid. Een voorbeeld: een mevrouw kwam nooit opdagen bij de hulpverleners. Ik belde haar en vertelde haar dat zij me gerust mocht afbellen wanneer ze moe was of gewoon niet gemotiveerd was op dat moment, maar dat ze zich wél op tijd moest afmelden, zodat ik niet vergeefs zat te wachten. Vanaf dat moment was ze iedere keer aanwezig, gewoon omdat de druk eraf was en ze ook regie had. Ze is nu zelfs weer aan het werk. Een andere mevrouw zat in de bijstand. Het leek de gemeente goed dat ze vrijwilligerswerk ging doen. Maar hierdoor raakte ze zo gestrest dat het niet lukte. Het was voor haar een te grote stap. Ik heb haar toen in overleg als ‘fotograaf’ meegenomen naar trainingen. Daar bloeide ze van op. Ze voelde geen druk. Uiteindelijk is ze toch vrijwilliger geworden. Een ander gesprek in gelijkwaardigheid of een andere aanpak met een kleinere tussenstap doet vaak wonderen.”

Ruimte en vertrouwen
Chantal is op dit moment in balans en in verbinding met zichzelf. Maar dat is niet altijd zo geweest. Jaren geleden kreeg Chantal een burn-out. “Ik zat in die tijd echt diep in de put. Wij wisten nog niet zolang dat mijn zoons taaislijmziekte (cystic fibrosis) hebben. Zij gaven hun gezondheid een 8 en ik was juist overvallen door ongerustheid en angst om hen te verliezen. Achteraf snap ik het wel. Zij kregen de ruimte om te doen wat goed voor hun lichaam was en tegelijkertijd was het hun passie. Ze voetbalden een paar keer per week fanatiek. Dat vonden ze enorm leuk om te doen. Zingeving scoorde dus overall goed. Daarentegen was ik dag en nacht met hen bezig. De leerplichtambtenaar had gelukkig ervaring met de ziekte en ondersteunde me. Zonder dat hij ooit van Positieve Gezondheid had gehoord, wist hij dat ik me moest richten op dat wat het belangrijkste was. Mezelf. En mijn jongens. En dat deed ik. Toen ik alles rondom mijn zoons op de rit had, kwam ik pas aan mijzelf toe. Hoe staat het met mijn lichaam? Hoe is het met mijn sociale contacten? Het spinnenweb maakte me ervan bewust dat ik verbinding met mezelf wilde en met mijn kinderen, terwijl ik dacht: ik heb een baan nodig. En in plaats van dat iemand zei dat ik weer aan het werk moest, hoorde ik: ‘Stop met werken. Besteed tijd aan jezelf.’ Ik kreeg heel veel ruimte. En vertrouwen dat ik er wel uit zou komen. Het vertrouwen in mijzelf dat ik op dat moment even niet had. Dat was ontzettend waardevol.” Dat heeft geresulteerd in een duurzaam herstel, een leuke inspirerende baan en haar zoons die door de komst van nieuwe medicatie vol in het leven staan.

Helen Bours stelde Chantal de vraag: ‘Het is bekend dat de druk op de GGZ toeneemt onder andere doordat de samenleving voor steeds meer mensen te ingewikkeld en veeleisend wordt. Daarnaast is het noodzakelijk te innoveren als we de geestelijke gezondheidszorg betaalbaar en toegankelijk willen houden. Hoe staan jullie tegenover de inzet van technologie in de sector zoals bijvoorbeeld online depressiepreventie? En als dit wordt ingezet, wat zijn jullie ervaringen?’

“Technologie wordt steeds meer ingezet. Corona heeft dit versneld. Je ziet ook dat mensen er steeds meer voor openstaan, omdat ze hierdoor onder andere meer tijd overhouden. En het blijkt echt dat je online verbinding kunt maken. Het gaat vaak om (h)erkenning: ‘Ik ben toch niet gek’. In veel gevallen hebben mensen geen onoverkomelijke problemen, zodat ze niet per se een psychiater, psycholoog of diagnose nodig hebben, maar een goed gesprek van mens tot mens, een paar handvatten en vooral aandacht en verbinding.”

Wat is jouw vraag voor de volgende geïnterviewde? “Hoe zou jij Positieve Gezondheid gebruiken bij een functioneringsgesprek en hoe zou je het dan noemen?”